کوردوایرها (مفتول های ذوبی توپودری) ابزاری مؤثر در متالورژی هستند، اما اشتباهات در انتخاب، ذخیره سازی و تزریق آنها می تواند منجر به کاهش کیفیت فلز، افزایش هزینه ها و حتی خرابی تجهیزات شود. در اینجا مهم ترین خطاها و راه حل های آنها را بررسی می کنیم:
۱. انتخاب نادرست نوع کوردوایر
خطا:
– استفاده از کوردوایر با ترکیب نامناسب برای فلز پایه (مثلاً کوردوایر کلسیمی برای چدن خاکستری به جای چدن داکتیل).
– انتخاب قطر یا طول نامناسب برای سیستم تزریق.
راهکار:
– مشورت با تأمین کننده برای انتخاب نوع بهینه (کلسیمی، منیزیمی، سیلیکونی و…).
– تست آزمایشگاهی قبل از استفاده انبوه.
۲. ذخیره سازی نادرست و جذب رطوبت
خطا:
– نگهداری کوردوایرها در محیط مرطوب که باعث اکسیداسیون یا فساد پودر داخل آن می شود.
– استفاده از کوردوایرهای تاریخ گذشته یا دارای پوسته زنگ زده.
راهکار:
– ذخیره در محیط خشک و دمای کنترل شده (ترجیحاً در بسته بندی خلأ یا نیتروژن).
– چرخش انبار (FIFO) برای جلوگیری از انقضا.
۳. تنظیمات نادرست دستگاه تزریق
خطا:
– سرعت تزریق نامناسب (خیلی سریع = پاشش مذاب / خیلی کند = نفوذ ناقص).
– عمق غوطه وری ناکافی در مذاب که باعث واکنش ناقص می شود.
– استفاده از فشار گاز نامناسب در سیستم پنوماتیک.
راهکار:
– کالیبراسیون دستگاه متناسب با نوع کوردوایر و فلز پایه.
– مانیتورینگ لحظه ای دما و سرعت تزریق.
۴. عدم پیش گرمایش کوردوایر
خطا:
– تزریق کوردوایر سرد به مذاب داغ که باعث شکست حرارتی یا انفجار سطحی می شود.
راهکار:
– پیش گرمایش تا ۱۵۰-۲۰۰°C (در صورت نیاز).
– استفاده از سیستم های تزریق با قابلیت کنترل دمای اولیه.
۵. تزریق در دمای نامناسب مذاب
خطا:
– تزریق در دمای خیلی پایین → واکنش ناقص و رسوب گیری ناکافی.
– تزریق در دمای خیلی بالا → تبخیر مواد مؤثر (مثل منیزیم) و کاهش بازدهی.
راهکار:
– کنترل دقیق دمای مذاب (مثلاً ۱۴۵۰-۱۵۵۰°C برای فولاد).
– استفاده از ترموکوپل های دقیق و سیستم های خودکار تنظیم دما.
۶. عدم پوشش سرباره مناسب
خطا:
– تزریق کوردوایر بدون پوشش سرباره محافظ → اکسیداسیون و هدررفت مواد.
راهکار:
– استفاده از سرباره مناسب (مثل CaO-Al₂O₃ برای فولاد) قبل از تزریق.
– تزریق در زون محافظت شده (مثلاً زیر گاز آرگون).
۷. عدم نظارت بر نتایج پس از تزریق
خطا:
– عدم آنالیز فلز پس از تزریق → تشخیص ندادن کم تأثیری یا اضافه تزریق .
راهکار:
– آزمون های سریع (مثل اسپارک تست یا OES) برای سنجش ترکیب شیمیایی.
– ثبت پارامترها (دما، سرعت، مقدار مصرف) برای بهینه سازی فرآیند.
جمع بندی: چگونه از خطاها جلوگیری کنیم؟
✅ مشاوره فنی با متخصصان تیوا کیان پیش از انتخاب کوردوایر.
✅ شرایط نگهداری ایده آل (خشک، خنک، دور از اکسیژن).
✅ تنظیم دقیق دستگاه تزریق (سرعت، دما، عمق).
✅ پایش مستمر کیفیت مذاب قبل و بعد از تزریق.
با رعایت این اصول، بازدهی کوردوایرها تا ۳۰% افزایش یافته و از ضایعات فلز جلوگیری می شود.
